David Šamić
Svi to znamo, ali ipak se još jednom podsjetimo: akvarel je tehnika slikanja vodenim bojama koja se koristi stoljećima. Teoretičari kažu da je jedna od ključnih karakteristika akvarela njegova sposobnost da prenese suptilne izmjene svjetlosti. Cijeni se dakle upravo zbog svjetlosti koju zrcali i prozračnosti kojom odiše, ali bez obzira na poeziju kojom nas nadahnjuje nekad više nego djela rađena u ostalim tehnikama, iako vrlo teška upravo što se čini lagana i podobna za sve amatere lijepe umjetnosti, ipak možda ostaje i dalje u sjenci naročito platna u ulju.
Akvarel je korišten još u antičkim civilizacijama, na primjer u Egiptu gdje su vodenim bojama oslikavali zidove grobnica. U srednjem vijeku se u Evropi akvarel koristio « za iluminacije rukopisa ». Za vrijeme renesanse, razni slikari počinju da se služe ovom tehnikom, naročito u slikanju pejzaža. Među njima je i slavni Albrecht Dürer.
Akvarel doživljava procvat u 19. vijeku, ipak najviše u Engleskoj, naročito pojavom umjetnika kao što je William Turner. Turner (1775-1851) se, uostalom, smatra jednim od najpoznatijih autora akvarela, slavu je stekao svojim pejzažima i marinskim prizorima.
Albreht Direr (1471-1528), kao njemački renesansni umjetnik, takođe je koristio akvarel, i to za botaničke studije i pejzaže, koji se odlikuju izuzetnom preciznošću i detaljima.
U Francuskoj su akvarele slikali Paul Cezanne (1839-1906), postimpresionistički umjetnik, kome akvareli povremeno služili kao osnova za platna na ulju; Paul Signac, Iako je prvenstveno poznat kao poentilist; Pierre - Auguste Renoir, jedan od najpoznatijih impresionista, koji je takođe eksperimentisao i s akvarelom.
Ova imena samo su neka od mnogih umjetnika koji su slikali u ovoj tehnici.
*
Nedavno je, u jednom izuzetno popularnom, istovremeno starinskom i turističkom kvartu, u ulici l’Arbalète, kraj ulice Mouffetard, Aux petits plats de Marc, svoje akvarele izlagao mladi pariški umjetnik, David Samić. On je i francuski i bosanski videast, koji je već u gimnaziji studirao plastične umjetnosti, a potom film na Sorboni, Pantheon 1, i najzad na univerzitetu EICAR u Parizu, montažu i režiju. Autor je između ostalog i kratkometražnih filmova, među njima i Le Signal (Znak), po noveli Charlesa Dickensa, The Signalman.
Ono što prvenstveno karakteriše akvareli ovog mladog umjetnika jeste njihova poetičnost, i onda kad slika Sarajevo - rodni grad njegove majke, i grad njegovog oca, rusko-austrijskog porijekla - kao i druge gradove, kao što su Venecija i Istanbul, ili svoj rodni Pariz. Svi ti gradovi imaju nešto slično, a to je ta izražena liričnost, u noble smislu te riječi, koja je prisutna zahvaljujući sfumatu, koji nosi u sebi nostaligiju i romantičnost, ali ta osjećanja budi i u nama. Romantiku tu naravno treba shvatiti kao izraz vlastitog subjektiviteta i vizije stvarnosti, za koju bi se još moglo reći da briše sve one naslage drame koje su se nagomilale u našim savremenim društvima, u kojima razne instalacije to najviše tretiraju i oslikavaju.
David Samić se odlučio za plavi i zelini speen na slikama, i onda kad se radi o moru viđenom sa Saint Marca u Veneciji, i sa Sahat-kule u Sarajevu, i kad je riječ o portretima Kundere, ili “njegove” kmerske princeze. A portreta ove posljednje je najviše na izložbi, i sve su pitoreskne i različite bez obzira što je model bio isti. Iako, dakle, jednobojni, ovi akvareli ostavljaju utisak bogatog kolorita, i mame ne samo pogled, nego i naše korake, bude želju da se uputimo u mjesta čije se sjenke, maglovitost i stihovi nude gledaocu.
Da li je čovjek izgubio želju za emocijama i u poeziji, i u filmu, i u slikarstvu? Gdje je nestao Turner, i mnogi francuski slikari svijetla?
Danas vam predstavljamo akvarele Davida Samica, upravo zato jer se mogu shvatiti i kao hommage velikim, iščezlim majstorima, prvenstveno slikarima svjetla, kao što je bio Turner. Iako je ovaj ostao legenda slikarstva, rijetko kada će galeristi uzeti neka djela koja su inspirisane upravo takvim umjetičkim stilom, makar zadržavaju nešto autentično.
Priznajmo da su galerije prepune ipak kičeraja, i neke pustoši na platnima, koja odaje ne samo pustoš u duši samog autora, nego i pustoš koja vlada u svijetu gdje je vrhovno božanstvo sve više Euro ili Dolar.
Izložba Davida Šamića je još značajnija jer je drugačija od svih ostalih u ovom času.
Autor: Kanika Lepoutre:
Prevod s francuskog: Jasna Šamić
Comments