U bogatoj istoriji pravoslavnog freskoslikarstva koja je usko povezana sa izgradnjom pravoslavnih manastira, kao duhovnom i kulturnom okosnicom srpske srednjovekovne države, postoje primeri koji se ističu ili svojim izuzetnom lepotom ili neobičnošću.
Primer lepote jedne freske svakako je freska Beli Anđeo koja krasi manastir Mileševa, dok sa druge strane primer neobične i retke freske predstavlja freska tzv. Ćelavog Isusa koja krasi pećinsku crkvu u selu Rsovci, kod Pirota.
Freska Sv. Apostola Filipa - Lepi Jovan
(Manastir Sopoćani, Vikimedija)
Međutim, postoje i freske koje su po svojoj lepoti i stilu bile svojevrsne preteče čuvenih remek-dela svetske umetnosti. Takav jedan primer predstavlja freska koja prikazuje apostola Filipa koja se zbog izuzetne lepote njegovog prikaza naziva i Lepi Jovan. Ova freska se često dovodi u vezu sa čuvenom Mona Lizom, jednom od najintrigantnijih umetničkih dela u istoriji svetske umetnosti. Freska Lepi Jovan nastala je dva veka pre čuvene De Vinčijeve Mona Lize i kao takva privlači posebnu pažnju. Ujedno smatra se i najlepšom freskom na svetu.
Kip apostola Filipa na katedrali u Sankt Peterburgu (foto: Wikimedia)
Sveti Apostol Filip bio je jedan od dvanaest Hristovih apostola, poznat po svojoj bliskoj vezi sa Isusom i značajnoj ulozi koju je imao u periodu ranog razvoja hrišćanske crkve.
Rođen je u Vitsaidi, istom palestinskom gradu kao i apostoli Petar i Andrej, Filip se često pominje u Jevanđelju po Jovanu.
Filipov prvi zabeležen čin u Novom zavetu je trenutak kada ga Isus poziva da Ga sledi. Filip odmah odgovara na poziv i dovodi Natanaila (poznatog i kao Vartolomej) Isusu, pokazujući svoj evanđeoski duh. Prikazan je kao praktičan i radoznao čovek, koji postavlja pitanja Isusu i tako otkriva svoju želju da razume dublja značenja Hristovih učenja. Na primer, tokom hranjenja pet hiljada ljudi, Isus pita Filipa gde da kupe hleb kako bi nahranili mnoštvo, testirajući njegovu veru. Ovaj Hristov sledbenik bio je oženjen i izrodio je 4 kćeri (sve Bogom obdarene darom za proricanje i posvećene kao Hristove device), ali je stradao mučeničkom smrću.
Apostol Filip se u pominje i u Jevanđelju po Jovanu 14:8, kada traži od Isusa da im pokaže Oca, što dovodi do jedne od Hristovih značajnih izjava o Njegovom jedinstvu sa Bogom Ocem: „Ko je video mene, video je Oca.“
U Jevanđelju po Filipu, zabeležene su ove njegove reči:
Josif drvodelja je zasadio vrt, jer mu je bilo potrebno drvo za njegov zanat. Od drveća koje je zasadio on je napravio krst. I njegovo seme je visilo na onome što je zasadio. Njegovo seme je bio Isus, ali biljka koja je iznikla beše krst.
Prema hrišćanskoj tradiciji, nakon Isusovog vaskrsenja i vaznesenja, Filip je putovao kao misionar, propovedajući evanđelje u oblastima kao što su Grčka, Sirija i Frigija (današnja Turska). Veruje se da je stradao mučeničkom smrću u gradu Hijerapolisu u Frigiji, gde je razapet na krst glavom nadole ili, prema nekim drugim izvorima, kamenovan je do smrti.
Sveti apostol Filip slavi se u Katoličkoj Crkvi, Pravoslavnoj Crkvi, Anglikanskoj Crkvi, Luteranskoj Crkvi, nekim Protestantskim Crkvama. Zaštitnik je država Urugvaja i Luksemburga, ali i poslastičara i proizvođača šećera.
Srpska pravoslavna crkva Sv. apostola Filipa slavi 24. oktobra.
Izvor: Vikipedija
Comments